Yüzyıllar boyunca çeşitli uygarlıklara ev sahipliği yapan Anadolu 26 Ağustos 1071' de kapılarını, Muş ilinin Malazgirt ilçesinin yakınlarında Selçuklu İmparatorluğu ve Doğu Roma (Bizans) İmparatorlukları arasında yapılan Malazgirt Zaferi'yle, Türkler'e açmıştır. Bu zaferle Türkler atlı-göçebe kültüründen, yerleşik şehir kültürüne geçişi yavaş yavaş başlatmıştır.
Bizim için çok önemi olan Malazgirt Zaferi'nin öncesinde, zafer sırasında ve sonrasında neler olduğuna teker teker bakalım.
Malazgirt Zaferi |
Bizans en parlak dönemini 2. Bazil ile yaşamıştır.Bazil’in 1025 yılında ölümü ile bu parlak dönem kapanacaktır. Bu dönemde devlet, mali ve askeri yönden hem güçlüydü, hem de devlet adamları ve kumandanları başarılı idi.
Zamanın bir numaralı devleti haline gelen Bizans, Bazil’in ölümü ve varis bırakmaması nedeniyle yerine geçen kardeşi 8.Konstantin ile geriye gitti. Kardeşi 3 yıl içinde sistemi adeta yerle bir etti. Konstantin eğlence düşkünü biriydi, israfı severdi. Bu yüzden maaşlı askerlerden oluşan orduyu ihmal etti.
Bizanslılar sürekli baskı altındaydı. Selçuklular’a bağlı Türkler tarafından doğudan, Peçenek ve Kuman Oğuz Türkleri ile de batı tarafından.
Dandanakan Savaşı 1040 ile Selçuklular daha da güçlendi. Savaştan sonra sınırlarını batıya doğru genişletmek için karar aldılar. Anadolu’nun artık bir Türk yurdu olmasını isteyen Selçuklular, bunu başarmak için Anadolu’nun iç taraflarına akınlar yapmaya başladılar, buralar Bizans hakimiyetinde idi.
İmparator 10. Konstantinos Dukas’ın 1067 yılında ölmesiyle beraber çocuklarını temsilen tahta, karısı Eudokia geçti. Sonraları yönetim baskılarına dayanamayıp, General Romen Diyojen ile evlendi ve tahtı ona bıraktı. Diyojen’in ilk hedefi Selçuklular’a karşı savaşmaktı.
Bizans ordusunun Malazgirt’te
sol tarafında Rumeli kuvvetleri, sağ tarafında ise Uz askerleri bulunuyordu. Hattın merkezinde ise Romen Diyojen vardı. Arkadaki kuvvetlere ise Romen
Diyojen’in üvey oğlu olan Andronikos komutanlık ediyordu.
Selçuklu Sultanı Alparslan’ın
ordusunda ise sadece Müslüman Oğuz Türkleri’nden oluşan 50.000 kişilik ordu
vardı. Bu orduda 40.000 atlı, iyi silah kuşanmış 4.000 hassa askeri ve gönüllü
askerler vardı. Sayı olarak ordu küçüktü ama komutanları çok tecrübeliydi.
Kumandanlar şunlardı; Süleyman Şah, Bozan, Sanduk, Altuntaş, Çavlı, Savatekin,
Mengücek, Afşin, Atsız, Porsuk, Danişmend, Gevherayin, Aksungur, Çavuldur,
Artuk, Saltuk
Malazgirt Zaferi |
Halep’ten gelen Türk ordusu ile İstanbul’dan ilerleyen Bizans ordusu,
Malazgirt yakınlarında 26 Ağustos Cuma günü, karşı karşıya geldi. Sultan Alparslan, savaş
başlamadan evvel karşı tarafa barış teklifinde bulundu ama Romen Diyojen kabul
etmedi.
Malazgirt Ovası’nda namaz
kılındı, sonra Alparslan askerlerini toplayıp vasiyette bulundu. Vasiyetinde
eğer şehit olursam, giydiğim beyaz elbise kefenim olsun. Nefsimi Allah’ın
yoluna adadım. Benim için şehadet de, muzaffer olmakta ebedi bir mutluluktur.
Eğer zaferi kazanırsak, İstikbal bizimdir.
Savaş yaklaşık
14:00 gibi başladı. Türk okçuları, Bizans ordusuna oklar atmaya başladı. Bizans’taki
paralı asker olan Müslüman olmamış Türklerden Uzlar ve Peçenekler, savaşın
başında Alparslan’ın tarafına geçtiler.
Savaş esnasında Alparslan askeri
dehasını kullanarak hilal taktiği için ordusunun belli kısmını pusulara
yerleştirdi. Kendisi merkezde kalıp, savaşmaya başladı.
Hilal |
Sultan Alparslan’ın hazırladığı
savaş planı ile Türkler hilal taktiğini yapmaya başladı. Bu taktikte merkezde
bulunan askerler yavaş yavaş geri çekilmeye başladı. Diyojen ise Türkler
savaştan kaçtı zannederek ordusunu ileri sürdü. Bu esnada pusuda bekleyen Türk
kuvetleri, harekete geçerek Bizans ordusunu çember içine aldı. Geride kalan
destek ordusu ise kaçtı. Ermeniler’de Bizans saflarını terk edince, Bizans
ordusu dağıldı.
Savaş akşama kadar hızla devam
etti. Bizans ordusunun çoğu kılıçtan geçirildi, rütbeli generalleri esir
alındı, İmparator Romen Diyojen’de esir alınanlar arasındaydı.
Sultan Alparslan |
Esir olan Diyojen kötü bir
muameleyle karşılaşmadı. Savaş sonunda bir anlaşma yapılıp 1,5 milyon altını kurtuluş akçesi olarak verecekti. Ayrıca Bizans Devleti’de her yıl Selçuklular’a 360.000
altın ödeyecekti. Diğer bir madde ise Bizans’ın elinde bulunan Müslüman
esirlerin serbest bırakılması olacaktı.
Bizans’ta yenilginin ardından
Diyojen tahttan indirildi. Bunu öğrendiğinde ise ordudan kalan askerleri ile
harekete geçip, çatışmaya girdi, kaybetti. Bu yenilgiyle Kilikya’da ufak bir
kaleye çekildi, sonra teslim oldu. Diyojen’in gözlerine mil çektiler. Sonra
Kınalıada’daki bir manastıra kapattılar ve birkaç gün sonra yaraları yüzünden öldü.
Romen Diyojen’in yerine geçen 7.Mikhail, Alparslan’la yapılan anlaşmayı tanımadı. Bunun üzerine Alparslan Türk
Beylerine, Anadolu’yu fethetmeleri için emir gönderdi. Bu emirleri alan Beyler,
Ege ve Marmara kıyılarına kadar, direnişle karşılaşmadan ilerlediler. Buraları
yurt edinmek için fetheden Türkler, buralarda bir çok beylikler kurdular.
Zamanla Anadolu göçlerle dolarak, tam bir Türk yurdu haline geldi. Böylece üç
kıtada hüküm süren Osmanlı İmparatorluğu’na kadar uzanan
tarihi süreç başlamış oldu.
Malazgirt Ovası |
Dünya'ya 600 yıl hükmeden Osmanlı'nın kuruluşunun adımları, büyük Malazgirt Zaferi ile başlamıştır. Bu zaferi şimdiki gençlere ne kadar iyi anlatabilirsek, gelecek nesillerin hedefleri o şuurla çok daha ileriye gider. Malazgirt Zaferi'nin 1.000 yılına az kaldı. Ömür yeterse, o yılları sağlık ve sıhhat içinde birlikte görmek dileğiyle...
Malazgirt |
Kaynaklar ve etiketler; wwwmusgovtr, interaktiftrthabercom, derstarihcom, aacomtr, Malazgirt Zaferi ne zaman, Malazgirt Zaferi hangi gün, 26 Ağustos Malazgirt Zaferi hangi gün, 26 AĞUSTOS MALAZGİRT ZAFERİ, Malazgirt Zaferi tarihi, MALAZGİRT ZAFERİ'NİN SONUÇLARI, 26 Ağustos Malazgirt Zaferi ne zaman, GÜNLER, Malazgirt Zaferinin sonuçları