Ünü dünyaları aşmış bir yiyeceğimizi bugün yazacağız, adı Çiğ Köfte.
Türkiye'de coğrafi işaretli, mahreç işareti tescil edilmiş olan 2 ilimizin 2 tane çiğ köftesi vardır. İleride başka illerden de başvurular olursa, bu sayılar artabilir. Şimdi mahreç işareti alınmış bu çiğ köftelerin isim ve şehirlerini yazalım:
1) Şanlıurfa Çiğ Köftesi.
2) Adıyaman Etsiz Çiğ Köfte.
Şimdi bunlardan en ünlü ve başvurusu en erken olan Şanlıurfa Çiğ Köfteyi detayları ile yazalım.
 |
| Şanlıurfa Çiğ Köfte |
Şanlıurfa Çiğ Köftesi
Geçmişi Hz. İbrahim dönemine dayanan Çiğköfte, en az 10 gıdanın yoğrulması ile elde edilir. Başlıca gıdaları bulgur, isot ve ettir.
6 Kişilik Çiğ Köftede Kullanılacak Malzemeler
200 gram isot.500 gram dövülmüş kara et.
4 çay bardağı bulgur 360 gram.
1 tatlı kaşığı ev salçası.
1 adet baş soğan 70 gram.
1 baş taze sarımsak 50 gram.
1 tatlı kaşığı tuz 8-10 gram.
1 çay kaşığı tarçın.
0,5 çay kaşığı karabiber.
0,5 çay kaşığı karanfil.
1 bağ maydanoz.
Çiğ Köftenin Ayırt Edici Özellikleri
Bulgur: Buğdayın serti (Tr durum) olmalıdır.
Et: Urfa'da kullanılan etin adına kara et denilip, yağsızdır. İyisi gülguni pembe renkli olup, bud etlerinden seçilmesi makbuldür. Urfa bölgesinde yetişen üveysi koyunun (ivesi) bud eti çiğ köfte için idealdir. Urfa'da büyükbaş hayvanların kara etleri, çiğ köfte için tercih edilmez.
İsot: Urfa'da evlere kırmızı isotlar alınıp, bunlar işlenir, kurutulur ve kırmızıdan kararmış kırmızıya kadar renk nüansları sağlanır. Kıtır kıtır oluncaya kadar kurutulup sonra dibeklerde dövülerek isot haline getirilir. Sonra içine hem parlaklık hem de muhafaza kolaylığı vermesi için, kaliteli zeytinyağı katılır.
Salça: Ev salçası tercih edilir, yoksa konserve salça olabilir.
Soğan: Baş soğan ince ince kıyılarak doğranır. Köfte yoğrulmaya hazır olunca soğanın içine maydanoz ve yeşil soğan, ince ince doğranarak katılır.
Sarımsak: Sarımsaklar (taze veya normal) çiğköfte yoğrulmaya başlamadan önce dövülerek, çiğköfteye konulur.
Baharat: Çiğköfte yoğrulmaya başlamadan evvel içine yeteri miktarda tarçın, karanfil ve karabiber konulur.
Yeşillikler: Çiğ köftenin yanında yiyeceğimizin değerini artıran yeşillikler sunulur. Bunlar; marul, salatalık, domates, nane, hardal, semizotu, lahana, kuzukulağı, turp, yeşil isot, taze kırmızı isot ve teredir.
Çiğ Köftenin Üretim Metodu
Çiğ köfte için özel yapılmış kalaylı bakır leğende önce isot, doğranmış kuru soğan ve sarımsak ile tuz ve baharat karıştırılır. Sonra döğülmüş kara et ilave edilerek macun haline gelinceye dek, yarım bardak soğuk su ile yoğrulur. Sonra bulgur azar azar alınarak karışımın macun kıvamı korunarak yoğrulur. Yaklaşık yoğrulmanın 10-12. dakikasında tadına bakılarak bulguru hamur etmeden az bir miktar suyla ev salçası alınır ve bir miktar yoğrulur. Çiğliği geçen salçadan sonra çok soğuk su yada buz ile yumuşatılır. İnce kıyılmış yeşil soğan ve maydanoz ilave yapılarak kısa bir süre yoğrulur. Yoğrulan köfte daha sonra tabaklara servis yapılır, afiyet olsun.
Çiğ Köftenin Özellikleri
Urfa'da yoğrulan çiğ köfte hemen tüketilir. Başka şehirlerde buzdolaplarında bekletilip sipariş geldiğinde servis yapılan çiğ köfteler, sağlıklı değildir.
- Makbul olan çiğ köfte, az su ile yoğrulan köftedir.
- Kesinlikle limonla servis edilmez.
- Yapılan kişi adedine göre tabaklara, topak şeklinde köfte konulur.
- Bol yeşillik ile servis edilir.
- İçecek olarak ayran tercih edilir.
- Servis sıkımlar halinde de yapılabilir.
- Avucu terleyen kişilerin yapacakları çiğ köfte, pek makbul sayılmaz.
Bazı kısa notlar:
Şanlıurfa telefon kodu 414, Şanlıurfa plaka kodu 63, Adıyaman telefon kodu 416, Adıyaman plaka kodu 02'dir. Bu arada Şanlıurfa'da, Urfa Yumurtalı Köftede yapılmaktadır. Çiğ köftede kullanılan isotun kalitesi ve miktarı artarsa rengi koyulaşır, tadı ise daha lezzetli olur. Çiğ köftenin püf noktası 20-30 dakika süren, ustaca yoğrulma işlemidir.
Meşhur çiğ köfteyi anlatan yazımızın sonuna gelmiş bulunmaktayız. Yolunuz Şanlıurfa'ya düşerse mutlaka tadına bakınız deriz, eğer yolunuz Adıyaman'a düşer ise o vakitte Adıyaman etsiz çiğ köftenin tadına bakın isteriz. Bu dileklerimizle hepinize Saygı ve Selamlarımızı sunarız...
Kaynaklar; wwwturkpatengovtr, wwwkulturportaligovtr, wwwgooglecom, but eti, urfa telefon kodu, urfa plaka kodu, çiğ köfte adıyaman'ın mı urfa'nın mı, ŞANLIURFA ÇİĞ KÖFTESİ, urfa çiğ köfte malzemeleri nelerdir, URFA USULÜ ÇİĞ KÖFTE MALZEMELERİ, urfa çiğ köfte tarifi, etli çiğ köfte tarifi, şanlıurfa'nın çiğ köftesi meşhur mu, çiğ köfteye hangi malzemeler gidiyor, çiğ köfte nerenin yöresine aittir, adıyaman ve urfa çiğ köftesi nedir, yumurtalı çiğ köfte hangi yörenin, nerenin çiğköftesi meşhurdur, çiğ köfte hangi peygamber zamanında yapılmıştır, çiğ köfte patenti kime aittir, yumurtalı köfte, urfa çiğ köftesine hangi baharatlar konur, çiğ köftenin rengi nasıl koyu olur, çiğ köftenin püf noktası nedir, hakiki çiğ köfte, şanlıurfa usulü etli çiğ köfte tarifi, çiğköfte baharatının içinde neler var, adıyaman çiğ köfte, ev yapımı urfa çiğ köfte, çiğ köfte adıyaman'ın mı şanlıurfa'nın mı, çiğ köfte urfa'nın mı adıyaman'ın mı, adıyaman'ın çiğ köftesi meşhur mudur, çiğ köftenin ana vatanı neresidir, çiğ köfte patenti hangi ilimize aittir, çiğ köfte en çok hangi şehirde bulunur, yumurtalı çiğ köfte nereye aittir, urfa çiğ köftesine ne konur, çiğ köfte urfa'nın mı yoksa adıyaman'ın mı, etsiz çiğ köfte nerenin, adıyaman ve urfa çiğ köftesi farkı, etli çiğ köfte patenti kime ait, çiğ köfte hangi ülkeye aittir, Hz İbrahim çiğ köfte, urfa usulü çiğköfte, orjinal çiğ köfte malzemeleri, çiğköfte tarifi, etsiz çiğköfte, çiğ köfte nasıl yapılır, etsiz çiğ köfte nasıl yapılır, GIDA YEMEK, urfa usulü çiğ köfte etsi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder