Bu yazımızı hazırlarken hem heyecanlıyız, hem de mutluyuz. Çünkü tarihimizdeki önemli Türk bilim insanları ile Müslüman bilim insanlarından bahsedeceğiz. Zamanında bir çok icat ve projeleri bu bilim insanları bulmuştur ama ne yazık ki yabancılar, iyi algı operasyonları ile bizlere bunu unutturmuşlardır. Bazıları da çok önemli görevlerde bulunmuştur. Şimdi bizlere düşen görev, bugünün çocukları ve gençlerine (geleceğin büyükleri), bunları iyi şekilde anlatabilmektir.
Bizler bu bilim insanları konusunu yaklaşık 1 yıldır yazmayı düşünüyorduk. Ama gerek gündemin yoğun olmasından dolayı diğer analiz yazılarımızın yazılması, gerek ülkemizi yabancılara resimlerle tanıtacak tarihi yerlerin yazılması, bu konuyu yazmamızı biraz geciktirdi.
Aslında bir yönde de iyi oldu. Çünkü Teknofest Yönetim Kuruluda buna benzer bir çalışmayı geçtiğimiz aylarda yaptı. Bizlerde onların yayınladığı bilim insanlarından bazılarını yazımızda kullanıp, diğer bilim insanları ile birlikte çok geniş bir yazı hazırladık. Böylece çocuklar ve gençler, tüm bilim insanlarına bir yerden daha kolay ulaşacaklar. Teknofest'in başlattığı ve bilime yaptığı hizmetler için, kendilerine ayrıca teşekkür ederiz.
Değerli bilim insanlarımız zamanında sağlıkta, mimaride, teknolojide, fizikte, kimyada, matematikte büyük başarılara imza atmışlardır. Onların attığı imzaların neler olduğunu tekrar hatırlamak, çok iyi olacak İnşallah.
Geleceğin büyükleri olacak çocuklar ve gençler, Hz. Mevlana'nın şu sözünü asla unutmayınız, hayatınızda rehberiniz olsun.
- ''Geçmişini iyi bil ki, geleceğe sağlam basasın. Nereden geldiğini unutma ki, nereye gideceğini şaşırmayasın''.
Şimdi tarihimizdeki değerli ''Bilim İnsanlarımızı'' en önemli detaylarıyla yazmaya başlayalım.
Bilim İnsanları |
BİLİM İNSANLARININ İSİMLERİ:
Ahi Evran kimdir: Anadolu'da büyük fedakâr ve cefakarlıklarla kurduğu ahilik teşkilatı ile sosyal, iktisadi ve siyasi hayatı etkilemiştir. Anadolu'nun vatan olmasında ve Osmanlı Devleti'nin kuruluşunda büyük rol oynamıştır. Kendisi tefsir, hadis, fıkıh, kelâm ve tıp alanında büyük âlim, tasavvuf yolunda yüksek makam sahibi bir velîdir. 1171 yılında doğup, 1261 yılında vefat etmiştir.
Akşemseddin kimdir: Fatih Sultan Mehmet'in hocalarından olup, Hacı Bayram Veli'nin talebelerindendir. İstanbul'un manevi Fatihi olarak ta bilinir. Tıp ilminde de kendini yetiştirip, bulaşıcı hastalıklar üzerine çalıştı. Hastalıkların insandan insana geçtiğini söyleyerek, mikrobun tarifini o zamandan yapmıştır. Pasteur ise mikrobu yaklaşık 400 yıl sonra söylemiştir. 2. Murat'ın kazaskeri Çandarlıoğlu Süleyman Çelebi'yi ve Fatih Sultan Mehmet'in kızlarından birini tedavi ederek iyileştirmiştir. Fatih'in İstanbul'u fethederken, yanında yer aldı. 1390 yılında doğan Akşemseddin, 1459 yılında Göynük'te vefat etmiştir.
Ali Kuşçu kimdir: Astronom, matematikçi ve kelâm alimidir. Fatih külliyesi yıllarında güneş saati tasarlamış ve İstanbul'un enlem ve boylam derecesini belirlemiştir. Dünya'da Ay'ın haritasını ilk çıkaran kişi olması nedeni ile Ay'ın bir bölümüne ismi verilmiştir. Dünyanın yüz ölçümü ve meridyenini hesaplamıştır. Fatih Sultan Mehmet tarafından Ayasofya'ya müderris olarak tayin edildi. En bilinen eseri, Astronomi Risalesi'dir. 1403 yılında doğan Türk İslam bilim insanı Ali Kuşçu 1474 yılında vefat etmiştir.
Ammar Bin Ali El-Mavsili kimdir: İslam âleminin en büyük göz doktoru olarak bilinir. Dünyada bilinen ilk katarakt ameliyatını yapmış olup, batı dünyasında Canamusalı olarak bilinir. 950 yılında doğup, 1010 yılında vefat etmiştir.
Barbaros Hayrettin Paşa kimdir: Gerçek adı Hızır Reis olup, abileri Oruç Reis ve İshâk Reis'tir. Abilerinin ölümünden sonra Yavuz Sultan Selim Hân adına para bastırıp, ona bağlılığını bildirdi. Yavuz Sultan Selim'de ona Hayreddin ismini verip, Osmanlı'da Kaptân-ı Deryâ (donanma komutanı) makamını oluşturdu. Muharebe başarılarının yanında, tersanelerin gelişmesi içinde çalıştı. Oruç Reis için kullanılan Barba Rossa ismi, Hızır Reis içinde batıda kullanıldı. Haçlılara karşı 1538 yılında Preveze Deniz Zaferi'ni kazanmıştır. 1478 yılında doğup, 1546 yılında vefat etmiş olup, türbesi İstanbul Beşiktaş'tadır.
Bettâni kimdir: Güneş yılını 365 gün, 5 saat, 46 dakika ve 24 saniye olarak ölçmüştür. Ekinoksların devinme hareketlerinin değerlerini ve ekliptik (dünyanın yörüngesinden geçtiği varsayılan düzlem) eğilimlerini çok yakın bir oran bularak hesaplamıştır. En önemli eseri Kitâbü'z-Zic, Avrupa astronomisinde büyük bir etki bırakmış ve 3 kez Latince'ye çevrilmiştir. Ay'daki Albategnius Krateri'nin adı, onun ismine ithafen verilmiştir. 858 yılında doğduğu söylenen Battani'nin, 929 tarihinde vefat ettiği söylenmektedir.
Beyruni kimdir: Matematik, gökbilim, coğrafya, tarih ve doğa bilimleri alanındaki çalışmalarla tanınmaktadır. Farklı dallarda 100'den fazla kitap yazmıştır. Ayrıca fizik, jeoloji, tıp, eczacılık ve botanikle de ilgilendi. Olayların deney ve tecrübelerle ispat edilmesi gerektiğini öne sürmüştür. 973 yılında doğan Beyruni, 1048 yılında vefat etmiştir.
Birûni kimdir: Matematik, doğa bilimleri, astronomi, coğrafya ve tarih alanındaki çalışmaları ile tanınmaktadır. Eserlerinin sayısı 190 civarındadır. Güneş'in hareketlerinden, mevsimlerin ne zaman başladığını belirledi. Dünya'nın çapını, bugünkü değere çok yakın olarak bulup jeodezi biliminin (yeryüzünün ölçümleri ile ilgilenen bilim dalı) kurucusudur. Biruni'nin geliştirdiği mekanik usturlap günümüze kadar ulaşmıştır. Newton ve Galileo gibi bilim insanlarına ilham kaynağı olmuştur. Galileo'dan 6 asır önce Dünya'nın döndüğünü söylemiştir. 973 yılında doğan Birûni, 1049 yılında vefat etmiştir.
Câbir bin Hayyân kimdir: Modern kimyanın kurucusu kabul edilmektedir. Ayrıca eczacı, hekim, gökbilimci, matematikçi, astronom ve filozoftur. Cabir bin Hayyan eski kimyanın temel amaçlarına ulaşmayı, birincil hedef olarak belirlemiştir. Bunun için 4 unsur (toprak, su, hava, ateş) 4 nitelik (kuru, ıslak, soğuk, sıcak) denge ve civa-kükürt kuramından oluşan kuramsal bir çerçeve geliştirmiştir. Hayyan atom bombasının üretilmesinden bin yıl önce atomun parçalanabileceğini ve sonucunda büyük bir güç meydana gelebileceğini ilk söyleyen bilim insanıdır. 721 yılında doğup, 815 yılında vefat etmiştir.
Ebü'l Vefâ kimdir: İyi bir matematikçi ve astronomdur. Mühendis lakabı ile tanınır. Yıldızların eğilimlerinin kesin ve doğru bir şekilde ölçülebilmesi için bir duvar oktantı (yıldızlarla ilgili ölçümleri gözlemlemeye yarayan aygıt) geliştirdi. Trigonometri teoremlerinin ilk ispatlarını vermiş ve trigonometri ilminin kurucusu olmuştur. Ay üzerindeki bir kratere ona itfahen, Abul Wafa ismi verilmiştir. 940 yılında doğan Ebü'l Vefa, 998 yılında vefat etmiştir.
El-Cezeri kimdir: Dünya bilim tarihinde bugünkü sibernetik (karmaşık sistemlerin denetlenmesi ve yönetilmesi) ve robot biliminde çalışmalar yapan, ilk bilim insanıdır. İsmini yaşadığı şehir olan Cizre'den almış olup fizikçi, robot ve matris ustası bir bilim insanıdır. 1136 yılında doğan Cezeri, 1206 yılında Cizre'de vefat etmiştir.
El-Hârezmi (Hârizmi) kimdir: Cebir ve algoritmayı keşfeden, sıfır rakamını ilk olarak açıklayan çok önemli matematikçidir. Birinci ve ikinci dereceden denklemleri analitik metotlarla çözme yolları bulmuştur. Cebrin kurucusu sayılmakta olup, astronomi ve coğrafya alanlarında da çalışmaları vardır. 780 ile 850 yılları arasında yaşamıştır.
Evliya Çelebi kimdir: Türk ve Dünya tarihinin en büyük gezgini ve seyahat kitabının yazarıdır. Evliya Çelebi'nin ailesi zengin olup, hiç evlenmemiştir. 51 yıl gezip, gördüklerini (nerelere gitti, kimlerle görüştü, neler yaptı) seyahatnameye yazmıştır. Toplam 10 cilt, özgün metni 4.000 sayfa tutan seyahatnamesi bugün Topkapı Sarayı'ndadır. 1610 yılında doğan Evliya Çelebi'nin 1685 yılından sonra öldüğü tahmin edilmektedir.
Fârâbi kimdir: Dünyaya felsefede yaptığı çalışmalar ile nam salmış ünlü Türk filozofudur. Arapça, Yunanca ve Farsça bilmektedir. Yunan düşünürlerini yorumlayıp, bunların görüşlerine kendi görüşlerini de kattı, özellikle Aristoteles'i (Aristo) inceledi. Sesin fiziki yönden ilk mantıklı izahını açıkladı. 870 yılında doğan Farabi, 950 yılında vefat etmiştir.
Fergâni kimdir: Güneşin kendine özgü hareketi olduğunu ilk keşfeden Türk ve Müslüman astronomdur. Ekliptik (tutulma) meyli ilk kez saptayan büyük astronomi (gök bilimi) ve matematik bilgini Fergâni'yi İslam dünyasından çok Batı dünyasında üne kavuşturan eseri ''Cevâmi'u ilmi'n-nücum'' ve ''Usûlü'l-harekâti's-semâviyye'' adlı çalışmasıdır. Bu eserin yazma nüshaları Oxford, Paris, Kahire ve Amerika'da Pirinceton Üniversitesi kütüphanelerinde mevcuttur. Kısaca Fergâni deyince aklımıza uzay gelir. Fergâni'nin ismi Ay'da ise bir kratere verilmiştir. Doğum tarihi tam bilinmemekte olup, 861 yıl civarında vefat etmiştir.
Hacı Bayrâm-ı Velî kimdir: Büyük Türk mutasavvıf ve şairdir. Ömrü boyunca İslamiyet'in yayılması için çalışmıştır. Bilim ve tasavvufu birleştirip, herkese toprağa bağlı çalışma tavsiyesinde bulunmuştur. Böylece göçerlerin, yerleşik hayata geçmesini sağlamıştır. Tekkesinde sürekli kazanlar kaynatmıştır. Hacı Bayram-ı Veli Camisinin alt katında Çilehane (40 gün bir odaya çekilip Allah'ı düşünmek, ibadet etmek, isimlerini anmak) vardır. 1352 yılında doğup, 1430 yılında vefat etmiştir.
Hezârfen Ahmed Çelebi kimdir: Dünyada ilk kez uçmayı başaran Türk bilginidir. Bir sabah Galata Kulesi'nden kendisini boşluğa bırakarak, kanatlarını hareket ettirerek boğazı aşmış ve Üsküdar semtine inmiştir. Bunun gören 4. Murad şüpheye düşerek, bu bilgi ve becerikli insanı Cezayir'e sürgün etmiştir.
Hoca Ahmet Yesevi kimdir: Türklerin manevi hayatına yüzyıllardır hükmeden, Türk halk sûfilik geleneğinin kurucusudur. Türk diliyle yazdığı hikmetleriyle dilimizin gelişmesi ve zenginleşmesine büyük katkısı olan Pir-i Türkistan büyük Veli, öncü şairdir. 1093 yılında doğduğu ve 1166 yılında vefat ettiği söylenmektedir.
İbn Cessar kimdir: Dünyada cüzzam hastalığını keşfederek tedavisini geliştiren ünlü Müslüman bilim insanı, İbn Cessar bilgindir. 920 yılında doğup, 1005 yılında vefat etmiştir.
İbn Haldun kimdir: Modern historiyografinin (tarih yazımı), sosyolojinin ve iktisadın öncülerindendir. Coğrafya bilimini yakından ilgilendiren çevresel determinizm (belirlenimcilik), yedi iklim bölgesi, yerleşme ve iktisat gibi konularda önemli tespitlerde bulunmuştur. Tarih, iktisat, sosyoloji ve siyaset gibi bir çok sosyal bilim için temel teşkil eden, görüşleri içinde barındıran, Mukaddime kitabını yazmıştır. 1332 yılında doğan İbn Haldun, 1406 yılında vefat etmiştir.
İbn-i Heysem kimdir: Matematikçi, astronom ve İslam'ın Altın Çağının önemli fizikçilerinden biri olup modern optiğin kurucusu olarak bilinir. Işığın bir nesneden yansıdığı, sonra gözlere geldiğini ve böylece görüntünün gerçekleştiğini ilk açıklayan kişidir. Bu alanda en bilinen çalışması ise karanlık oda deneyidir, böylece tarihte ilk ''camera obscura'' yani karanlık oda adı verilen fotoğraf makinelerinin temel çalışma prensibini oluşturan sistem oluşmuştur. 965 yılında doğan İbn-i Heysem, 1039 yılında vefat etti.
İbn Rüşd kimdir: Doktor, felsefeci, matematikçi, tıpçı ve fıkıhçıdır. Aristo'yu Avrupa'ya yeniden tanıtmıştır. İslam felsefesinde meşşailik Aristocu akımdır, bu akımın öncüsü ve temsilcisi İbn Rüşd bilgindir. 1126 yılında doğup, 1198 yılında vefat etmiştir.
İbn-i Sina kimdir: Hekimlik yönünden batıda, Büyük Üstat olarak görülüp, Avicenna olarak bilinir. Sadece tıp alanında değil; matematik, fizik, kimya, felsefe, jeoloji, müzik, astronomi gibi alanlarda da kendini kanıtlamıştır. 19 yaşında doktor olmuştur. ''El-Kanun fi't-Tıb'' adlı eseri 17. yüzyılın ortalarına kadar Avrupa üniversitelerinde tıp biliminin temel eseri olarak okutulmuştur. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp olarak ele alınan hacamat tedavisi, kupa tedavisi ve akupunktur onun eserlerinden ele alınarak günümüzde de uygulanmaktadır. Mikroskobun icadından yüzyıllar önce pek çok hastalığın oluşumunda mikropların rol oynadığını keşfetmiştir, ayrıca kanseri tanımlamıştır. 980 yılında doğan İbn-i Sina, 1037 yılında vefat etmiştir.
İbnü'n Nefis kimdir: Tıp eğitimini tamamladıktan sonra tarihteki ikinci İbni Sina olarak bilinir. Tıp tarihindeki en büyük başarısı küçük kan dolaşımını bulmasıdır. İyi bir cerrahta olup, kitabında ameliyat tekniği üzerine bilgiler vermiştir. Ayrıca ameliyat sonrası hastanın, cerrahın ve hasta bakıcının nelere dikkat etmesi gerektiğine de kitabında yer vermiştir. 1210 yılında doğup, 1288 yılında vefat etmiştir.
Kadızâde-i Rûmî kimdir: Osmanlı ilim muhitinde yetişen, gerçek anlamda ilk özgün astronom ve matematikçidir. Fizik kurallarını astronomiye uygulamıştır. 1364 yılında doğup, 1436 yılında vefat etmiştir.
Kâtip Çelebi, (Kâtib) kimdir: Hayatı boyunca coğrafyadan tarihe, tıptan tasavvufa farklı alanlarda çok sayıda eser kaleme almıştır. Eserlerinin birçoğu yabancı dillere de çevrilmiş olup günümüz coğrafya biliminin temelini atmıştır. Cihannümâ eseri, Türk coğrafyası tarihinde yeni bir çağ açmış olup eserde, genel coğrafi bilgilere ve belirli ülkelerin coğrafi özelliklerine yer verilmiştir. Cihannüma adlı eseri iki defa yazmıştır. Osmanlı Devleti'nin denizcilik tarihini anlatan ''Tuhfetü'l-Kibar Fi Esfari'l-Bihar'ı'' yazmıştır. Ayrıca Osmanlı tarihini anlatan ''Türkçe Fezleke'' adlı eseri de yazmıştır. 1608 yılında doğan Kâtip Çelebi, 1658 yılında vefat etmiştir.
Kâşgarlı Mahmud kimdir: Türklük biliminin (Türkoloji) kurucusu olan Kaşgarlı Mahmud, Türk dili tarihinin yeniden yazılmasını sağlayan ve Türkçenin karanlıktaki pek çok konusunu aydınlatan Dîvânu Lugâti't-Türk'ü bizlere kazandırmıştır. 1008 yıllarında doğduğu varsayılıp, 1105 yılında vefat ettiği belirtilmiştir.
Lagâri Hasan Çelebi kimdir: İçinde barut dolu haznesi bulunan bir hava roketi ile ilk dikey uçuşu yapmıştır, bir bakıma bugünkü füzelerin kâşifidir. Sultan 4. Murad zamanında yaşamış olup (17. yüzyıl), başlarda Sultan tarafından desteklenmiştir. Ama daha sonra bazı bilginlerin baskısı ile yargılanıp, Kırım'a sürgüne gönderilmiştir.
Mimar Sinan kimdir: Osmanlı Padişahlarından Kanuni Sultan Süleyman, 2. Selim ve 3. Murad zamanlarında baş mimar olarak görev yapan, ününü yaptığı eserlerle (gemi, köprü, camii, müze, han, kale..vs..) dünyaya duyuran büyük mimardır. Toplamda 375 adet eser yapan Mimar Sinan, 1490 yılında doğup 1588 yılında vefat etmiştir. Mimar Sinan'ın tüm eserleri ile ilgili, ileride başka bir yazı yazacağız.
Mirim Çelebi kimdir: Osmanlı zamanında Kadızâde-i Rûmi ve Ali Kuşçu'dan sonra yetişen en önemli matematikçi ve astronomlardan biridir. 2. Beyazıt'a matematik ve astronom dersleri de vermiştir. Optik alanında eserde yazmıştır. 1450 yılında doğup, 1525 yılında vefat etmiştir.
Mollâ Fenârî kimdir: Osmanlı Devleti'nin kuruluş döneminde yaşamış bir âlim, müderris ve devlet adamıdır. Tasavvufi düşüncelerinin şekillenmesinde İbnü'l Arabi'nin tesiri vardır. 1350 yılında doğan Molla Fenari, 1431 yılında vefat etmiştir.
Muhyiddin İbn'ül Arabî kimdir: Ünlü İslam düşünürü ve mutasavvıf'tır. Osmanlı Devleti'nin ismi henüz ortada bile yokken, onun geleceğini müjdelemiştir. 1165 yılında doğan İbnül Arabi, 1240 yılında vefat etmiştir.
Piri Reis kimdir: Türk denizci ve kartograftır (haritacı). Denizcilerin elinden düşürmediği, Ege ve Akdeniz kıyılarını tasvir eden rehber kitap, Kitâb-ı Bahriye'yi yazmıştır. 1513 yılında çizdiği, Amerika'nın doğu kıyılarını da gösteren, Dünya haritaları ile tanınmıştır. Amcası Kemal Reis olup, Piri Reis'in iki tane dünya haritası vardır. 1465-1470 yılları arasında doğduğu bilinen Piri Reis, bir görev esnasındaki davranışından dolayı Kanuni Sultan Süleyman'a şikayet edilip, 1554 yılında idam edilmiştir.
Râzi kimdir: Simyacı, kimyager, hekim ve ayrıca filozoftur. Tıp alanında yazdığı Hâvî adlı ansiklopedi, 17. asıra kadar alanında en önemli başvuru kaynağı olarak kullanılmıştır. Gliserin, soda, sirke asidi, alkol, kükürt asit, nitrik asit, ve gaz yağı gibi kimyasal maddeleri bulmuş olması nedeniyle kimyayı teoriden pratiğe geçirdiği için bu ilmin kurucularından kabul edilmiştir. Râzi 865 yılında doğup, 925 yılında vefat etmiştir.
Seydi Ali Reis kimdir: Osmanlı Devleti'nin büyük okyanuslara açılma rüyasını gerçekleştirmek için görevlendirilen denizci ve amiraldir. Barbaros Hayreddin Paşa'nın emrinde bir çok sefere çıkmıştır. Ayrıca coğrafya, deniz astronomisi ve matematik bilginidir. Son zamanlarında şiirlerde (divan) yazmıştır, yani şairdir. 1498 yılında doğup, 1562 yılında vefat etmiştir.
Şeyh Edebalî kimdir: Büyük bir mutasavvıf (kendisini Allah'ın yoluna ve hizmetlerine adayan) olmasının yanında Osmanlı'nın ilk kadısı ve müftüsüdür. İkincisi ise Dursun Fakıh'tır. Selçukluların Şeyh'ül İslam'ı Şeyh Sadrettin Konevi ve Mevlana Celaleddini Rumi'nin çağdaşıdır. Osman Gazi ile Bilecik'te tanışmıştır. Osman Gazi mübarek günlerde Edebâli'nin zaviyesine giderek, dini ve idari konularda görüşlerini almaktaydı. Osman Gazi'nin gördüğü bir rüya üzerine Edebâli Osman Bey'e, soyuna hükümranlık verildiğini söylemiştir. Çok sayıda talebe yetiştiren Edebâli, 1206 yılında doğup 1326 yılında vefat etmiştir.
Takiyüddin kimdir: Matematikte sinüs, kosinüs, tanjant ve kotanjantın tariflerini yaparak cetvellerini hazırlamıştır. Ondalık kesirleri kullanarak, bunlarla dört işlemin nasıl yapılacağını örnekleri ile gösterdi. Cebir ile de ilgilenip ikinci derece denklemlerin çözümünde aritmetiksel yolu izlemiştir. Dönemin en büyük astronomlarından olup, rasathane kurmuştur. Takiyüddin'in rasathânesi bombalanmıştır, şimdi Amerika Washington'da bir müzede sergilenmektedir! 1526 yılında doğan Takiyüddin, 1585 yılında vefat etmiştir.
Uluğ Bey kimdir: Türk matematikçi, astronom ve devlet adamıdır. Semerkant'ta bir rasathane yaptırmıştır. Onun zamanında yeni astronomik aletler yapılmış olup, eski aletler geliştirilmiştir. Gökyüzünün haritasını yapmayı başarmıştır, ayrıca dönemin en kapsamlı yıldız kataloğunu yazmıştır. Uluğ Bey 1394 yılında doğmuş olup, 1449 yılında öldürülmüştür.
Yunus Emre kimdir: Anadolu'da Türkçe şiirin öncüsü kabul edilen, tasavvuf ve halk şairidir. Bir şiirinde ''Söz ola götüre başı, söz ola bitire savaşı'' demiştir. 1238 yılında doğduğu ve 1321 yılında vefat ettiği zannedilmektedir.
Yûsuf Hâs Hâcib kimdir: Müslüman Türklerin edebiyatının bilinen ilk şairi ve mütefekkiridir. Günümüze ulaşan tek eseri, hem Türk dili ve edebiyatı hem de Türk kültürü için çok önemli bir yere sahip olan, Türk siyâsetnamesi konumundaki Kutadgu Bilig (devlet olma)'dir. 1018 yılında doğduğu, 1077 yılında öldüğü zannedilmektedir.
Zekeriyya El-Kazvini kimdir: Coğrafya alanında önemli çalışmalar yapmış bir bilim insanıdır. Dünya'nın ekvator ile 2 yarım küreye ayrıldığını ortaya koyup bunların iklim özellikleri hakkında bilgiler ortaya koymuştur. Dünyayı 7 bölgeye ayırıp bunların coğrafi dağılımlarını, saat farklarını ve enlem ile boylam açısından konumlarını açıklamıştır. 1202 yılında doğup 1283 yılında vefat etmiştir.
Bilim İnsanları Adları |
İLAVE NOTLAR;
- Andromeda Gökadası'nı ilk kez gözlemleyen kişi, El-Sufi'dir.
- Genç doktor olarak tıp dilini Türkçeleştirmeye yönelik çalışmalar yapan Kırımlı Aziz Bey, Türk Kızılay'ın amblemini (kırmızı ay) dünyaya kabul ettiren kişidir (hac sembolü müslümanlara yakışmaz diyerek).
- Avrupa'ya matematiği öğreten, Ebu Kamil Şü'ca bilgindir.
- Günümüzden 9 asır önce ilk torna tezgahını, İbn Karaka yapmıştır.
- Dünyada gel-git (gelgit) olayını ilk bulan, Ebû Ma'şer bilgindir.
- Hastalıklardan vebanın bulaşıcı olduğunu, ilmi bir şekilde ispat etmeyi başaran, İbnü'l Hatib bilgindir (İbn Hatip).
- İlk astronomi cetvelini düzenleyen, Zerkâle bilgindir (Zerkâli).
- Avrupalılardan önce verem mikrobunu bulan Abbas Vesim Efendi (Kambur Vesim) bilgindir.
- 1456 yılında çizdiği Akdeniz haritasında (bugünkü ölçülere uygun) karaların ve denizlerin sınırlarını belirleyen, Mürsiyeli İbrahim bilgindir.
- Dünyanın gerçeğe yakın ilk haritasını çizen (1150 yıl civarı), İdrîsî âlimdir.
- İslâm matematikçisi ve cebir ilminin kurucularından biri kabul edilen, İbn Türk bilgindir.
Tarihimizdeki Müslüman Bilim İnsanlarından akla hemen gelecekleri sizler için hazırladık. Allah C.C. onlardan razı olsun, zamanında yaptıklarından dolayı. Zamanında doğal bitkilerden yapılan ilaçlar, günümüzde kimyasallara döndü. Bu kimyasal ilaçlar, bazen hastalara yan etkiler yapabiliyor. O yüzden önceki bilim insanlarımızın yaptığı şifa ilaçları, günümüzdeki ilaçları düşünerek ortak bir üretimle tekrardan yapabiliriz. Böylece İbn-i Sina gibi dünyaya tekrardan yön verebiliriz.
Her konuda önceki bilim insanlarımızın bıraktığı meşaleyi şimdiki gençler daha ileriye götürecek İnşallah. Tüm gençlere şimdiden başarılar diler, başka bir yazımızda daha görüşmek üzere herkese Saygılar sunarız...
Kaynaklar; Teknofest, wwwgooglecom, wwwcizregovtr, wwwtubitakgovtr, wwwktbgovtr, Selçuk Bayraktar seminerinden notlar, wwwgoynukkaymakamligigovtr, bilim insanı isimleri, bilim insanları, wwwedirnegovtr, İbn Arabi, wwwmgmgovtr, wwwttkgovtr, wwwtdkgovtr, wwwkulturportaligovtr, wwwislamansiklopedisiorgtr okuma notları,İdrisi, wwwkirsehirgovtr, wwwbilecikktbgovtr, İbni Sina, en önemli bilim insanları, en onemli bilim insanlari, matematiğe katkısı olan bilim adamları, matematiğe katkısı olan bilim insanları, harizmi kimdir, hacı bayram veli kimdir, hezarfen ahmet çelebi kimdir, ibn heysem kimdir, ibni sina kimdir, kadızade rumi kimdir, katib çelebi kimdir, katip çelebi kimdir, mimar sinan eserleri, mimar sinan toplam eserleri, ibn arabi kimdir, el sufi kimdir, kırımlı aziz bey kimdir, ebu kamil şüca kimdir, ibn karaka kimdir, ebu maşer kimdir, ibn hatib kimdir, ibn hatip kimdir, zerkale kimdir, zerkali kimdir, abbas vesim efendi kimdir, mürsiyeli ibrahim kimdir, idrisi kimdir, ibn türk kimdir, el kazvini kimdir, ibn nefs kimdir, ebul vefa kimdir, el cezeri kimdir, el harezmi kimdir, el harizmi kimdir, ibni haldun kimdir, ibni heysem kimdir, ibnü'l arabi kimdir, tarihteki bilim insanları kimdir, türk bilim adamları ve buluşları, osmanlı'da bilim adamları kimlerdir, müslüman bilim adamları ve buluşları, TARİHİMİZDEKİ, müslüman bilim insanları, DEĞERLİ BİLİM İNSANLARI VE HİZMETLERİ, tarihte bilim adamları isimleri, tarihte bilim insanları, ali kuşçu hakkında kısa bilgi, ayda bir kratere ismi verilen ünlü türk hekimi kimdir, ali kuşçu uzay ile ilgili ne yapmıştır, bilim adamlarının isimleri, bilim adamları resmi ve isimleri, türk bilim insanları isimleri, bilim insanlarının ismi, ayın bir bölümüne ismi verilen ünlü türk gökbilimci kimdir, ay'daki bir kratere ismi verilen ünlü bilim adamı kimdir, ayda bir bölgeye ismi verilen bilim insanı kimdir, bilim adamlarının ismi, ayın haritasını ilk çıkaran türk islam bilim insanı ali kuşçu kimdir, ayın ilk haritasını çıkaran islam bilim insanı kimdir, aydaki büyük kraterlere adı verilen türk islam bilim insanları kimlerdir, bilim insanlarının adları, aydaki kraterlere adı verilen türk islam bilim insanları, ayın ilk haritasını çıkaran türk bilim insanı kimdir çalışmalarını kısaca yazınız, dünya haritasını çizen bilim insanı kimdir, ayda kraterlere adı verilen türk islam bilim insanları, ayın haritasını ilk çıkaran türk islam bilim insanı ali kuşçu'yu ve aydaki, ayın ilk haritasını çıkaran türk islam bilim insanı kimdir, bilim insanlarının adı, dünya haritasını çizen ilk bilim insanı kimdir, ay'ın ilk haritasını çıkaran bilim insanı kimdir, astronomi üzerine çalışmış türk bilim insanları listesi, dünyanın en önemli bilim insanları türk, sağlık alanındaki bilim insanları, astronomi ile ilgilenen türk bilim insanları kimlerdir, dünyanın en etkili bilim insanları listesinde, ay haritasını ilk kez oluşturan gökbilimci kimdir, fergani yaptığı çalışmalar, fergani hayatı kısaca, fergani güneş ile ilgili çalışmaları, fergani'nin bilime yaptığı katkılar, ÖNEMLİ BİLGİLER, türk bilim insanı.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder